Sztuka na ulicach
Jak największa galeria w Polsce zmienia życie artystów
Od dwóch dekad nagradzane plakaty zdobią przystanki w największych miastach Polski, a ich twórcy zyskują uznanie i rozwijają kariery. Kolejne edycje konkursu wywołują emocje i publiczne debaty. Właśnie obchodzimy dwudziestolecie Galerii Plakatu AMS, która niezmiennie angażuje i skłania do refleksji nad istotnymi kwestiami społecznymi.
„Najważniejszy konkurs na plakat w Polsce”, „największy konkurs artystyczny dla młodych twórców”, “trampolina do sukcesu w branży graficznej” – to tylko niektóre z określeń odnoszących się do konkursu, który w 2004 roku zainaugurowała firma AMS, lider rynku reklamy zewnętrznej.
Galeria odkrywa nowe talenty
Wśród laureatów Galerii Plakatu AMS znajdują się uznani graficy pracujący w renomowanych agencjach brandingowych i reklamowych, cenieni artyści, a także akademicy związani z prestiżowymi uczelniami artystycznymi.
Nikodem Pręgowski, autor pracy „Wisła wciąga”, która zwyciężyła w 17. edycji konkursu „Myślę o Wiśle”, jest profesorem na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, gdzie kieruje katedrą projektowania graficznego.
Lex Drewinski, laureat 16. edycji, był już uznanym artystą w momencie zdobycia nagrody w 2016 roku za plakat przedstawiający Szekspira w masce Anonymousa. To jedyna edycja, w której werdykt jury był jednogłośny. „To, że Drewinski zgłosił swoją pracę podkreśla rosnący prestiż konkursu i jego wpływ na odbiorców” – komentuje Janusz Górski. Lex Drewinski w roku 1992 wygrał konkurs na stanowisko profesora Wydziału Design w Fachhochschule Potsdam w Poczdamie, gdzie do przejścia w stan spoczynku w 2017 roku prowadził samodzielną pracownię Grafik Design, Konzeption und Entwurf. Obecnie jest wykładowcą w Akademii Sztuki w Szczecinie, gdzie prowadzi Pracownię Multimedialnego Projektowania Graficznego.
Z kolei Jan Bajtlik, zwycięzca 12. edycji pod hasłem „Miłość nie cukierki”, stworzył poruszający plakat z hasłem „Dom dziecka”, na którym słowo „dziecka” jest brutalnie przekreślone czerwoną linią. Bajtlik, który mieszka i pracuje we Francji, trafił do pracowni Michela Bouveta jeszcze jako student Akademii Sztuki w Warszawie, po wygranej w konkursie organizowanym przez Centre du Graphisme. Jest laureatem licznych nagród, w tym International Poster Triennal w Toyamie i International Italian Poster Biennale, a jego prace publikowały takie magazyny jak „Time”, „New York Times”, „Przekrój” i „Tygodnik Powszechny”.
Niezwykły sukces w 2020 roku odniosła Anna Frydrych, która zwyciężyła w 20. edycji konkursu pod hasłem „Zwierzę też człowiek”. Celem tej edycji było zwrócenie uwagi na los zwierząt – zarówno domowych, jak i dzikich. Plakat Frydrych nawiązywał do tabliczek ostrzegawczych spotykanych przy wejściach na posesje, takich jak „Uwaga, zły pies!”. W jej wersji sylwetce wygłodzonego i zaniedbanego psa towarzyszyło przewrotne hasło: „Uwaga, zły pan”.
Autorka trafiła w samo sedno problemu, a jej plakat natychmiast zdobył uznanie, przynosząc kolejne nagrody zaraz po pojawieniu się w przestrzeni miejskiej. „Najpierw plakat doceniono w gronie samych projektantów, bo zdobył nagrodę na projekt roku 2019 oraz projekt roku plakatu autorskiego w Polish Graphic Design Awards. To był początek” – uśmiecha się Anna Frydrych. „Plakat zauważyli też słuchacze radia RMF Classic, a później zyskał wyróżnienie w konkursie organizowanym przez STGU. Więcej laurów nie pamiętam, ale praca trafiała na wystawy w Polsce i na całym świecie” – komentuje laureatka konkursu AMS.
Wracając do historii laureatów Galerii Plakatu AMS, nie sposób pominąć Łukasza Rayskiego. Zwycięzca 6. edycji konkursu (2006 r.) ma dziś na koncie wiele wystaw zbiorowych i indywidualnych. W 2009 uzyskał dyplom z wyróżnieniem na Wydziale Grafiki warszawskiej ASP, a w 2014 jako stypendysta Komisji Fulbrighta – dyplom MFA Fine Arts w nowojorskim Parsons. Rok po wygranej w Galerii Plakatu AMS, otrzymał nagrodę ministra kultury w Konkursie im. Gepperta na Krajowej Wystawie Malarstwa Młodych.
Obserwując Galerię Plakatu AMS od 20 lat, można zauważyć, jak każda edycja konkursu odkrywa nowe talenty i wzbogaca świat sztuki o świeże, znaczące głosy, potwierdzając, że to nie tylko ważne wydarzenie artystyczne, ale także trampolina do sukcesów zawodowych dla wielu artystów.
Misja plakat
Plakat społeczny odgrywa kluczową rolę w komunikowaniu ważnych treści, a jego siła tkwi w zdolności do poruszania odbiorców zarówno wizualnie, jak i emocjonalnie. Jego siła polega na wykorzystaniu prostych, ale mocnych elementów graficznych, które przyciągają wzrok i sprawiają, że odbiorca zatrzymuje się na chwilę, by zastanowić się nad przekazem. Plakat musi być czytelny na pierwszy rzut oka, ale jego głębsze znaczenie odkrywa się stopniowo, co wzmacnia emocjonalne zaangażowanie.
W 20-letniej historii Galerii Plakatu AMS, plakat staje się narzędziem, które nie tylko przekazuje informacje, ale także zmusza do refleksji, często przez prowokację i konfrontację z trudnymi pytaniami. Dzięki temu nie tylko trafia w samo sedno aktualnych problemów, ale także staje się impulsem do głębszego przemyślenia i społecznego zaangażowania. Każda edycja konkursu jest dowodem na to, jak silnie sztuka plakatu może oddziaływać na otoczenie, zmieniając sposób, w jaki postrzegamy otaczającą nas rzeczywistość.
20-letnia historia Galerii Plakatu AMS to niezwykły zapis zmian zachodzących w polskim społeczeństwie, odzwierciedlający nastroje, wartości i problemy, które dominowały w przestrzeni publicznej w różnych okresach. Dzięki swojej formie i sile przekazu, konkurs prowokuje do rozmów na tematy, które często bywają trudne lub niewygodne. To właśnie dzięki temu Galeria Plakatu AMS odgrywa istotną rolę w kształtowaniu społecznej świadomości i jest przestrzenią, w której sztuka spotyka się z zaangażowaniem społecznym.
***
Konkurs organizowany przez AMS wyróżnia się nie tylko siłą społecznego przekazu, ale także bogatą różnorodnością estetyczną prac. Galeria Plakatu AMS stała się kluczowym punktem odniesienia dla oceniania trendów w sztuce plakatu. Wraz z rosnącym zainteresowaniem konkursem, jego zasięg znacząco się powiększył – podczas gdy w pierwszych edycjach uczestniczyło około stu osób, w ostatnich edycjach na konkurs wpływa ponad tysiąc prac. Eksponowane na przystankach plakaty oraz rosnące zainteresowanie laureatami podkreślają, jak istotną i rozpoznawalną marką stała się Galeria.
Z okazji jubileuszu uruchomiliśmy stronę internetową dedykowaną konkursowi – glosujnaplakat.pl, na której można głosować na najlepszą pracę dwudziestolecia.
Chcesz wziąć udział w uroczystym wernisażu, podczas którego ogłosimy „najlepszy z najlepszych” plakat 20-lecia Galerii Plakatu AMS – wejdź na stronę i glosujnaplakat.pl. Osoba, która odda najwięcej głosów otrzyma zaproszenie!